Evliliklerin ilk yılında bağışıklık sistemini etkileyen ve öpüşme yoluyla bulaşan Epstein-Barr virüsü (EBV) kaynaklı enfeksiyonlar, uzmanlar tarafından uyarı konusu haline geldi. Çiftlerin farkında olmadan birbirine geçirdiği bu virüs, ilerleyen dönemlerde ciddi sağlık sorunlarına neden olabiliyor.
Yeni Evliler Arasında Artışta: EBV Nedir?
Epstein-Barr virüsü (EBV), halk arasında “öpücük hastalığı” olarak bilinen enfeksiyöz mononükleozun başlıca nedenidir. Genellikle tükürük yoluyla bulaşır ve bu yüzden öpüşme, aynı bardaktan su içme ya da ortak yemek kullanımı gibi temaslar virüsün yayılmasına neden olabilir.
EBV enfeksiyonları çoğunlukla çocuklukta geçirilse de, erişkinlikte ilk kez temas edilen vakalarda hastalık belirtileri daha belirgin ve ağır seyredebilir.
Hangi Belirtilerle Ortaya Çıkıyor?
Yeni evli çiftlerde genellikle bağışıklık sistemi zayıfladığı ya da stres arttığında aktifleşen EBV, şu belirtilerle kendini gösterebilir:
- Yüksek ateş
- Boğaz ağrısı
- Lenf bezlerinde şişme
- Aşırı halsizlik ve yorgunluk
- Kas ağrıları
- Karaciğer ve dalakta büyüme (ileri vakalarda)
Özellikle evliliğin ilk döneminde ortaya çıkan bu şikayetler, genellikle başka hastalıklarla karıştırıldığı için tanı gecikebilir.
Neden Evliliğin İlk Yılında Sık Görülüyor?
Uzmanlar, EBV’nin evliliğin ilk yılında daha sık görülmesini birkaç faktöre bağlıyor:
- Yoğun fiziksel temas: Öpüşme ve yakın temas, virüsün kolayca bulaşmasını sağlıyor.
- Yeni bağışıklık çevresi: Kişiler evlendikten sonra partnerlerinin mikroplarına yeni maruz kalıyor.
- Taşınma ve yaşam değişikliği stresi: Bu durum bağışıklık sistemini zayıflatabiliyor.
- Uyku düzeni ve beslenme değişiklikleri: Vücut direncini düşürerek virüsün aktifleşmesini kolaylaştırıyor.
Tanı ve Tedavi Süreci
EBV enfeksiyonunun tanısı için genellikle kan tahlili, boğaz kültürü ve fiziksel muayene yeterlidir. Özel antikor testleriyle virüsün varlığı doğrulanabilir.
Tedavi sürecinde antibiyotik kullanılmaz çünkü hastalık viral kaynaklıdır. Önerilen yöntemler şunlardır:
- Bol sıvı tüketimi
- Yüksek ateş için parasetamol gibi ilaçlar
- Yatak istirahati
- Boğaz ağrısı için tuzlu su gargarası
- Bağışıklığı destekleyen beslenme düzeni
Nadiren ciddi komplikasyonlara yol açsa da, ileri yaşlarda geçirilen EBV enfeksiyonları bazı kişilerde kronik yorgunluk sendromuna dönüşebilir.
Uzmanlardan Öneriler
Konu hakkında açıklamalarda bulunan Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Selin A., özellikle genç çiftleri şu sözlerle uyarıyor:
“İlk defa evli bireylerle aynı ortamda yaşayan kişilerde bağışıklık sistemleri yeni bakteri ve virüslerle tanışıyor. EBV gibi virüsler genellikle hafif atlatılır, ancak fark edilmezse uzun süreli halsizlik ve karaciğer sorunlarına yol açabilir. Öpüşme ve yakın temasın yanı sıra ortak kullanılan nesnelere de dikkat edilmeli.”
EBV ve Uzun Vadeli Riskler
Bazı araştırmalar, EBV’nin sadece enfeksiyonel değil, aynı zamanda otoimmün hastalıklarla da bağlantılı olabileceğini ortaya koyuyor. Özellikle multipl skleroz (MS) ve bazı lenfoma türleri ile EBV arasında korelasyon olduğu düşünülüyor.
Bu nedenle öpüşme gibi masum görünen bir davranışın, farkında olunmadan ciddi sağlık riskleri doğurabileceğini unutmamak gerekiyor.
Önleyici Yöntemler
EBV enfeksiyonuna karşı korunmanın net bir aşısı bulunmasa da alınabilecek bazı önlemler şu şekilde sıralanıyor:
- Kişisel hijyene dikkat etmek
- Bağışıklık sistemini güçlü tutmak
- Ortak çatal, bardak, havlu gibi eşyaları kullanmamak
- Belirtiler görüldüğünde doktora başvurmak
Özellikle yeni evlenen çiftlerin bağışıklık sistemlerini koruyacak şekilde beslenmeye ve dinlenmeye özen göstermesi, olası sağlık sorunlarının önüne geçebilir.
